Projektowanie PKM I
(Proszę o zgłaszanie zauważonych błędów drogą poczty elektronicznej.)
|
|
|
|
|
↓↓↓ (Najstarsze informacje znajdują się końcu strony.) ↓↓↓ |
||
|
Proj. PKM I − Współpraca śruby podnośnika z nakrętką − najczęstsze błędy rysunkowe w konstrukcjach podnośników
|
||
|
Proj. PKM I − Zabezpieczenie śruby podnośnika z wykorzystaniem pierścienia osadczego sprężynującego zewnętrznego −
|
||
|
Proj. PKM I − Zadanie domowe nr 8:
(opublikowano − 15.04.2025 r.) 8.1. Obliczyć wysokość kołnierza zewnętrznego śruby stopnia pierwszego − przyjąć wartość nie mniejszą niż 6 mm. 8.2. Obliczyć wysokość kołnierza zewnętrznego śruby stopnia drugiego − przyjąć wartość nie mniejszą niż 6 mm. 8.3. Obliczyć wysokość kołnierza wewnętrznego śruby stopnia drugiego − przyjąć wartość nie mniejszą niż 6 mm. 8.4. Obliczyć wysokość kołnierza wewnętrznego korpusu − przyjąć wartość nie mniejszą niż 6 mm. Uwaga: Jako materiał korpusu przyjąć żeliwo EN-GJL-250 (poprzednie oznaczenia: 250 lub Zl250). 8.5. Wyznaczyć średnicę wewnętrzną podstawy korpusu oraz obliczyć średnicę zewnętrzną podstawy. Uwaga: Do zabezpieczenia śruby stopnia drugiego zalecam przyjąć wysokość pierścienia zabezpieczającego równą lub nieco mniejszą (maks. o 2 mm) od wysokości krążka zabezpieczającego śrubę stopnia pierwszego. Pierścień zabezpieczający należy zamocować wykorzystując pierścień osadczy sprężynujący zewnętrzny (i odpowiednie znormalizowane wymiary). Zalecam przyjąć pdop_gruntu = (0,5÷2,5) MPa. 8.6. Wyznaczyć wysokość tzw. obrzeża podstawy korpusu. 8.7. Przyjmując grubość ściany korpusu g = (8 ÷ 10) mm sprawdzić wytrzymałość korpusu na ściskanie w przekroju niebezpiecznym oraz obliczyć wcisk nakrętki stopnia drugiego w korpus podnośnika − wyniki obliczeń będą sprawdzane podczas sprawdzania projektu oddanego "na gotowo". Uwaga: Przy znacznych wartościach wcisku mierzonego − grubość ściany (w "miejscu" współpracy) należy zwiększyć z 10 mm na 15 mm. Przydatne połączenia do zad. 8: − granice plastyczności i wytrzymałość zmęczeniowa materiałów konstrukcyjnych − informacje wybrane; − rysunek pomocniczy do wyznaczenia szerokości obrzeża podstawy podnośnika. |
|
|
|
|
Proj. PKM I − Zadanie domowe nr 4:
(opublikowano − 12.04.2025 r.) Wykonać obliczenia połączenia wciskowego nakrętki (z brązu) z korpusem (z żeliwa szarego) 4.1. Obliczyć wcisk (wL) ze wzoru Lamégo (wg tzw. zagadnienia/zadania Lamégo) − czyli wymagany wcisk skuteczny. 4.2. Obliczyć wcisk mierzony/rzeczywisty (wM = wL + wRz ) − uwzględniający wcisk skuteczny i odkształcenia plastyczne wierzchołków nierówności (dla obu współpracujących powierzchni). 4.3. Dobrać pasowanie − zastosować znormalizowane pasowanie stałego otworu lub pasowanie nieznormalizowane. Przydatne połączenia do zadania nr 4: − chropowatość powierzchni − parametr Ra − chropowatość powierzchni − parametr Rz − liczby Poissona (współczynniki Poissona) wybranych grup materiałów − wartości orientacyjne − moduły Younga wybranych grup materiałów − wartości orientacyjne − pasowania (wg zasady) stałego otworu − wyciąg − dobór wcisku − infromacje z zajęć 12:15÷14:00 Proszę przeczytać również informacje zawarte pod połączeniami, do których zostaniecie "przeniesieni" klikając na odpowiednie ww. nazwy. |
|
|
Proj. PKM I − Wpusty − przykład doboru wpustu pryzmatycznego dla obciążeń statycznych
Modele wybranych wpustów |
||
|
Proj. PKM I − Zabezpieczenie przed całkowitym wykręceniem − współpraca śruby mechanizmowej podnośnika ze śrubą i podkładką zabezpieczającą −
Przykład zabezpieczenia |
||
|
Proj. PKM I − Zadanie domowe nr 7:
(opublikowano − 08.04.2025 r.) 7.1. Obliczyć średnicę rdzenia śruby zabezpieczającej (patrz rysunek powyżej) przed wykręceniem śruby stopnia pierwszego oraz dobrać gwint (metryczny o skoku zwykłym lub metryczny drobnozwojny /o największym skoku/). Uwaga: Zalecam przyjąć na śruby materiał wynikający z ich typowego oznaczania (z klasy własności mechanicznych) − np. 5.8; 6.8 lub 8.8. Wyjaśnienie oznaczeń na przykładzie 6.8 − "6" oznacza wytrzymałość na rozciąganie 600 MPa, ".8" przemnożone przez 600 MPa daje granicę plastyczności 480 MPa. Przydatne połączenia: − gwinty metryczne − wymiary gwintów metrycznych − wyciąg; − gwinty − nadmiary długości otworów, gwintów i śrub oraz długości współpracy śruby z otworem nagwintowanym − zalecenia. 7.2. Obliczyć wysokość krążka zabezpieczającego (patrz rysunek powyżej). 7.3. Zapoznać się z wymiarowaniem rowków na pierścienie osadcze sprężynujące zewnętrzne. Przydatne połączenie: − wymiarowanie rowków na pierścienie osadcze sprężynujące zewnętrzne. 7.4. Obliczyć długość czynną wpustu pryzmatycznego oraz dobrać wpust (lub dwa wpusty) odmiany A o znormalizowanej (tzw. normalnej) długości. Przydatne połączenia: − wpusty pryzmatyczne − dopuszczalne naciski powierzchniowe − wpusty pryzmatyczne − odmiany, długości wpustów i odchyłki długości rowków...; − wpusty pryzmatyczne − wymiary rowków na wpusty; − znormalizowane (tzw. normalne) długości wpustów. Uwaga: W połączeniu koła zapadkowego z czopem śruby napędowej zalecam stosowanie dwóch wpustów − co ułatwi uzyskanie możliwie minimalnej wysokości/długości konstrukcyjnej o oznaczeniu lk. 7.5. Zapoznać się z wymiarowaniem rowków na wpusty pryzmatyczne. Przydatne połączenie: − wymiarowanie rowków na wpusty wykonanych w czopach. Uwaga: Proszę przeczytać również informacje zawarte pod połączeniami, do których zostaniecie "przeniesieni" klikając na odpowiednie ww. "nazwy". |
|
|
|
Proj. PKM I − Przegub kulisty − współpraca wypukłego zakończenia śruby podnośnika i wkładki z gniazdem wklęsłym −
Przykład przegubu kulistego |
||
|
Proj. PKM I − Zadanie domowe nr 6:
(opublikowano − 01.04.2025 r.) 6.1. Obliczyć naprężenia stykowe w przegubie wg wzoru Hertza (występujące na styku kulistej powierzchni wypukłej zakończenia śruby i kulistej powierzchni wklęsłej gniazda we wkładce/panewce). 6.2. Obliczyć moment oporów tarcia w przegubie MTO dla rzutu powierzchni kulistej na płaszczyznę prostopadłą do osi śruby − o przyjętej średnicy zewnętrznej DzT równej średnicy czopa D dla planowanych do zastosowania pierścieni osadczych zewnętrznych oraz przyjętej średnicy wewnętrznej DwT równej 8 mm lub 10 mm. Uwaga: Zalecam stosowanie pierścieni osadczych zewnętrznych wg PN. 6.3. Obliczyć długość ramienia lR niezbędną do pokonania oporów tarcia (czyli momentu całkowitego Mc ) oraz całkowitą długość ramienia lcR umożliwiającą uchwycenie dźwigni napędowej dłonią. 6.4. Obliczyć sprawność projektowanego podnośnika. Przydatne połączenia do zadania nr 6: − Hertza wzór − w zastosowaniu do obliczeń/sprawdzenia przegubu "kulistego"; − pierścienie osadcze sprężynujące zewnętrzne − wymiary pierścieni i rowków...; − średni promień tarcia − wzór. Proszę przeczytać również informacje zawarte pod połączeniami, do których zostaniecie "przeniesieni" klikając na odpowiednie ww. nazwy. |
|
|
|
Proj. PKM I − Zadanie domowe nr 5:
(opublikowano − 25.03.2025 r.) Wykonać obliczenia połączenia wciskowego nakrętki stopnia I (z brązu) ze śrubą stopnia II (stalową) 5.1. Obliczyć wcisk (wL) ze wzoru Lamégo (wg tzw. zagadnienia/zadania Lamégo) − czyli wymagany wcisk skuteczny. 5.2. Obliczyć wcisk rzeczywisty/mierzony (wM = w' = wL + wRz ) − uwzględniający wcisk skuteczny i odkształcenia plastyczne wierzchołków nierówności (dla obu współpracujących powierzchni). 5.3. Dobrać pasowanie − zastosować znormalizowane pasowanie stałego otworu lub pasowanie nieznormalizowane. Przydatne połączenia do zadania nr 5: − chropowatość powierzchni − parametr Ra − chropowatość powierzchni − parametr Rz − liczby Poissona (współczynniki Poissona) wybranych grup materiałów − wartości orientacyjne − moduły Younga wybranych grup materiałów − wartości orientacyjne − pasowania (wg zasady) stałego otworu − wyciąg Proszę przeczytać również informacje zawarte pod połączeniami, do których zostaniecie "przeniesieni" klikając na odpowiednie ww. nazwy. Uwaga: Obliczenia dotyczące wcisku nakrętki stopnia II w korpus będą sprawdzane w gotowym projekcie. Proszę pamiętać, że nakrętka stopnia II wykonana z brązu wciskana jest w korpus z żeliwa szarego. |
|
|
|
|
Proj. PKM I − Zadanie domowe nr 3:
(opublikowano − 22.03.2025 r.) 3.1. Wyznaczyć wsp. XZ Uwaga: Przy wyznaczaniu naprężeń zastępczych przekrojem niebezpiecznym jest przekrój podcięcia o średnicy d1 , przy wyznaczaniu naprężeń krytycznych ( σkr = a − bλ ) przekrojem niebezpiecznym jest przekrój rdzenia gwintu o średnicy d3. Przydatne połączenie: − wskaźniki wytrzymałości, momenty powierzchniowe i pola powierzchni wybranych przekrojów. 3.2. Wyznaczyć wymiary nakrętki: − wysokość Hn (uzyskaną wartość zaokrąglić do najbliższej większej liczby naturalnej); Uwaga: Ze względu na prawidłowe prowadzenie śruby w nakrętce minimalna potrzebna liczba zwojów np ≥ 4,5. − średnicę zewnętrzną Dzn z dwóch warunków (większą z uzyskanych wartości zaokrąglić do najbliższej większej liczby naturalnej). Uwaga: Przy obliczaniu średnicy zewnętrznej nakrętki z warunku na naciski − należy przyjąć wielkość fazy f = 2,5 mm. |
|
|
Proj. PKM I − Zadanie domowe nr 4:
(opublikowano − 18.03.2025 r.) Przydatne połączenia i uwagi podano w poprzednich zadaniach domowych. 4.1. Wyznaczyć średnicę (wydrążonego) rdzenia śruby stopnia II. 4.2. Dobrać (wg zasad stosowanych przy gwincie stopnia I) lub zaprojektować własne podcięcie gwintu trapezowego. 4.3. Dobrać gwint trapezowy symetryczny lewy (lewoskrętny). Spisać oznaczenia i wartości średnic, promieni i skoku. 4.4. Sprawdzić samohamowność dobranego gwintu i wyznaczyć jego sprawność. 4.5. Wyznaczyć wsp. XZII 4.6. Wyznaczyć wymiary nakrętki stopnia II (zewnętrznego): − wysokość HnII (uzyskaną wartość zaokrąglić do najbliższej większej liczby naturalnej); Uwaga: Ze względu na prawidłowe prowadzenie śruby w nakrętce minimalna potrzebna liczba zwojów npII ≥ 4,5. − średnicę zewnętrzną DznII z dwóch warunków (większą z uzyskanych wartości zaokrąglić do najbliższej większej liczby naturalnej). Uwaga: Przy obliczaniu średnicy zewnętrznej nakrętki stopnia II: − z warunku I (na naciski) − należy przyjąć wielkość fazy fII = 3 mm − z warunku II (na równość odkształceń) − należy przyjąć średnicę otworu (drążenia) równą średnicy zewnętrznej nakrętki stopnia I oznaczonej DznI. |
|
|
|
Proj. PKM I − Zadanie domowe nr 3:
(opublikowano − 12.03.2025 r.) 3.1. Wyznaczyć wsp. XZ Uwaga: Przy wyznaczaniu naprężeń zastępczych przekrojem niebezpiecznym jest przekrój podcięcia o średnicy d1I , przy wyznaczaniu naprężeń krytycznych ( σkrI = aI − bI λI ) przekrojem niebezpiecznym jest przekrój rdzenia gwintu o średnicy d3I . Przydatne połączenie: − wskaźniki wytrzymałości, momenty powierzchniowe i pola powierzchni wybranych przekrojów. 3.2. Wyznaczyć wymiary nakrętki stopnia I (wewnętrznego): − wysokość HnI (uzyskaną wartość zaokrąglić do najbliższej większej liczby naturalnej); Uwaga: Ze względu na prawidłowe prowadzenie śruby w nakrętce minimalna potrzebna liczba zwojów npI ≥ 4,5. − średnicę zewnętrzną DznI z dwóch warunków (większą z uzyskanych wartości zaokrąglić do najbliższej większej liczby naturalnej). Uwaga: Przy obliczaniu średnicy zewnętrznej nakrętki stopnia I z warunku na naciski − należy przyjąć wielkość fazy fI = 2,5 mm. |
|
|
Dane materiałowe do stosowania w obliczeniach śrub podnośników |
||
|
Proj. PKM I − Zadanie domowe nr 2:
− gwinty trapezowe symetryczne − wymiary − wyciąg; Uwaga: Maksymalne promienie zaokrągleń zarysów gwintu podano na str. nr 2. − gwinty trapezowe − podcięcia trapezowych (symetrycznych) gwintów zewnętrznych; − normalne promienie zaokrągleń. Uwaga: Normalne promienie zaokrągleń można wykorzystać jako promienie zaokrągleń zarysów gwintu r1 i r2. 2.3. Sprawdzić samohamowność dobranego gwintu i wyznaczyć jego sprawność Przydatne połączenia: − kąt wzniosu linii śrubowej gwintu − sposób wyznaczania; − pozorny kąt tarcia − sposób wyznaczania; − pozorny współczynnik tarcia − sposób wyznaczania; − warunek samohamowności gwintu − wzór; Uwaga: Jeżeli gwint nie jest samohamowny nie może zostać przyjęty do konstrukcji projektowanego podnośnika. − sprawność gwintu − wzór. Uwaga: Sposób wyprowadzenia wzoru na sprawność gwintu zostanie przedstawiony na wykładzie PKM. Proszę przeczytać również informacje zawarte pod połączeniami, do których zostaniecie "przeniesieni" klikając na odpowiednie ww. nazwy. |
|
|
|
|
|
Proj. PKM I − Zadanie domowe nr 2:
− gwinty trapezowe symetryczne − wymiary − wyciąg; Uwaga: Maksymalne promienie zaokrągleń zarysów gwintu podano na str. nr 2. − gwinty trapezowe − podcięcia trapezowych (symetrycznych) gwintów zewnętrznych; − normalne promienie zaokrągleń. Uwaga: Normalne promienie zaokrągleń można wykorzystać jako promienie zaokrągleń zarysów gwintu r1 i r2. 2.3. Sprawdzić samohamowność dobranego gwintu i wyznaczyć jego sprawność Przydatne połączenia: − kąt wzniosu linii śrubowej gwintu − sposób wyznaczania; − pozorny kąt tarcia − sposób wyznaczania; − pozorny współczynnik tarcia − sposób wyznaczania; − warunek samohamowności gwintu − wzór; Uwaga: Jeżeli gwint nie jest samohamowny nie może zostać przyjęty do konstrukcji projektowanego podnośnika. − sprawność gwintu − wzór. Uwaga: Sposób wyprowadzenia wzoru na sprawność gwintu zostanie przedstawiony na wykładzie PKM. Proszę przeczytać również informacje zawarte pod połączeniami, do których zostaniecie "przeniesieni" klikając na odpowiednie ww. nazwy. |
Modele podcięć − przykłady (udostępniono − 01.03.2025 r.) |
||
|
Proj. PKM I − Zadanie domowe nr 1:
|
|
|
|
|
|
Proj. PKM I − Zadanie domowe nr 1:
|
|
Proj. PKM I − Zawartość projektów mechanizmów śrubowych (*.pdf)
Proj. PKM I − Wymagania dotyczące projektu mechanizmu śrubowego (*.pdf) − obowiązujące w semestrze letnim r.a. 2024/2025
|
|
Proj. PKM I − Zawartość projektów mechanizmów śrubowych i harmonogram zajęć (*.pdf)
− dla trybu 8-zjazdowego
Proj. PKM I − Wymagania dotyczące projektu mechanizmu śrubowego (*.pdf) − obowiązujące w semestrze letnim r.a. 2024/2025
|
|
|
||
|
Regulamin Proj. PKM 1 studia stacjonarne/"dzienne" − wszystkie kierunki "ISP"; |
|
Regulamin Proj. PKM 1 studia niestacjonarne/"zaoczne" − kierunek Inżynieria Mechaniczna "IZP"; Regulamin Proj. PKM 1 studia niestacjonarne/"zaoczne" − kierunek Mechatronika "IZP". |
|
|
||
|
Informuję, że projekty można oddawać w terminach wcześniejszych niż wskazane w wymaganiach. | ||
